पीनराई विजयन यांनी राखला केरळ शाबूत
नुकत्याच पार पडलेल्या पाच राज्यांच्या विधानसभा निवडणुकीच्या निकालानंतर देशाच्या राजकारणाचे वेगवेगळे अन्वयार्थ लावले जात आहेत. जगात सर्वात मोठा असा दावा करणाऱ्या भारतीय जनता पार्टीला केरळमध्ये भोपळाही फोडता आला नाही मात्र पीनराई विजयन यांनी डाव्यांचा किल्ला कसा शाबूत ठेवला याचा सखोल विश्लेषण केला या अभ्यासक विकास मेश्राम यांनी...
पश्चिम बंगाल मध्ये तृणमूल काँग्रेस च्या पुढे डाव्या चा सफाया झाला असला तरी केरळ मध्ये डाव्या पक्षांनी आपली सत्ता कायम ठेवली ते केरळ चे मुख्यमंत्री पिनाराय विजयन यांनी केलेल्या कामगिरीमुळे प्रयत्नामुळे शक्य झाले व डाव्यांनी आपला किल्ला साबूत ठेवला आहे .त्यांनी 40 वर्ष जुनी परंपरा मोडली आहे ज्यात जनता दर पाच वर्षांनी केरळमधील दुसर्या राजकीय पक्षा कडे सत्ता सोपवायची. एलडीएफ आणि यूडीएफमध्ये होत असलेल्या राजकीय सत्तेचे विभाजन विजयन यांनी बंद केले आहे. विजयनच्या नेतृत्वात डाव्या लोकशाही आघाडीने (एलडीएफ) सलग दुसर्यांदा सरकार स्थापन केले. असे म्हणतात की सत्तेच्या विरोधात पाच वर्षानंतर जनतेचा भ्रमनिरास झाला आहे, परंतु गेल्या निवडणुकीत ज्याने 140 सदस्यांच्या सभागृहात 91 जागांवर विजय मिळविला होता, यावेळी त्यांना 93 जागा मिळाल्या आहेत. या निवडणुकीत कोणतेही स्टार प्रचारक नव्हते आणि केंद्रीय नेतृत्वाचा मोठा हस्तक्षेप नव्हता. विजयन यांनी एकट्याने केरळचा कील्ला लढविला . खरं तर, गेल्या पाच वर्षांत केलेल्या कामांतून, विजयन यांना जनतेमध्ये आत्मविश्वास वाढविण्यात यश आले .आणि अडचणीच्या काळात मजबूत नेतृत्व देण्यास सक्षम आहोत हे सिद्ध केले .
एलडीएफमध्ये अल्पसंख्याकांची मते आणणे हे विजयनने केलेले सर्वात मोठे कार्य आहे जो आतापर्यंत यूडीएफचा आधार होता. कारण सीपीएम हा हिंदूंचा पक्ष मानला जात असे आणि मुस्लिम आणि ख्रिश्चन धर्म यूडीएफच्या झोतात जात असे. यूडीएफमध्ये त्यांच्या धडकीने नेता नसल्याचा फायदा देखील एलडीएफला झाला. जनतेला काय संदेश द्यायचा हे त्याला माहित होते, तर यूडीएफ तणावग्रस्त होता.
खरे तर विजयन यांनी निवडणुकीत उमेदवारांची निवड स्वतः केली . दोनदा निवडणुका जिंकलेल्या उमेदवारांची तिकीटे कापून नवीन उमेदवारांना निवडणूक लढविण्याची संधी मिळाली. त्यांचे सूत्र पक्षासाठी यशाचे साधन बनले. व दुसरी कडे विजयनची प्रतिमा राज्यातील प्रामाणिक नेत्याची होती. मागील सरकारच्या काळात राज्यातील सर्व वादात विजयनचे नाव उद्भवले नाही. या व्यतिरिक्त सार्वजनिक कल्याण आणि आपत्ती व्यवस्थापनाच्या कार्यक्षमतेशी संबंधित कार्यक्रमांच्या अंमलबजावणीने लोकांची मने जिंकली. विशेषत: कोविड -19 च्या महामारीच्या साथीच्या काळात त्यांच्या सरकारने चांगले काम केले.
देशातील प्रथम कोविड संक्रमित व्यक्ती या राज्यात आढळली, परंतु राज्याने त्यास नियोजित मार्गाने सामोरे गेले. राज्य सरकारच्या कोविड नियंत्रण प्रयत्नांचे जागतिक स्तरावर कौतुकही झाले. साथीच्या महामारीच्या काळात त्याने सामाजिक सुरक्षा पेन्शन वाढविली. रेशन देण्याच्या नाविन्यपूर्ण प्रयोगातून लोकांना फायदा झाला. यामुळे आपत्तीत धान्यसमवेत लोकांचे पैसे होते. पेन्शन आणि रेशन किट योजनेबरोबरच लोकांमध्ये आत्मविश्वास होता की त्यांचे नेतृत्व त्यांच्या अडचणीबद्दल संवेदनशील आहे. यामुळेच दुसर्या वेळी सत्तेत येण्यासाठी निवडणूक लढविणार्या पक्षांविरूद्ध एंटी-इन्कंबेंसी भावना दिसून आली नाही.
खरं तर, लोकांमध्ये एक आत्मविश्वास निर्माण झाला आहे की राज्यात नैसर्गिक आपत्ती आल्यास आपले नेतृत्व त्यास सामोरे जाण्यास सक्षम आहे. निपा व्हायरस संकट आणि कोरोना महामारी यांच्यावर केलेले योग्य नियोजन दोनदा राज्यात पूर आला त्याचे योग्य व्यवस्थापन केल्यामुळे लोकांचा सरकारवरील विश्वास वाढला. वैद्यकीय ऑक्सिजनमुळे संपूर्ण देशात घबराटीचे वातावरण असताना केरळ अनेक राज्यांना ऑक्सिजन पुरवित आहे.
विजयनं यूडीएफचे मुस्लिम मते मुस्लिम लीग आणि कॉंग्रेसकडे असणार्या पक्षाकडून त्यांनी मुस्लिम मते आपल्या पक्षात वळविली. कुठेतरी काही मुस्लिम मतदारांनी भाजपाच्या उदयात त्यांना रस नसल्याची कल्पना विकसित केली. तसेच केवळ एलडीएफकडे जाण्याच्या त्याच्या संरक्षण केले जाऊ शकते. इतकेच नव्हे तर पक्षाच्या बाजूने ख्रिश्चन मतांचे ध्रुवीकरण करण्यातही त्यांना यश आले. ते राज्यातील सत्तावीस टक्के मुस्लिम आणि सतरा टक्के ख्रिश्चन समुदाय पक्षाला आवश्यक मते मिळविण्यात यशस्वी झाले
पिनारायी विजयन यांना केरळमध्ये 'धोती मोदी' म्हणूनही ओळखले जाते. काही जण त्यांची तुलना रशियामधील कम्युनिस्ट-नेतृत्त्व असलेल्या स्टालिनशी करतात. विजयन एक खंबीर आणि मेहनती राजकारणी म्हणून ओळखले जातात. वास्तविक, मोदींप्रमाणेच विजयनसुद्धा एका सामान्य कुटुंबातून आले आहेत. कन्नूर जिल्ह्यातील पिनाराई खेड्यातील, विजयनचे आईवडील ताडी बनविणाऱ्या एल्वा समाजातील आहेत. त्यांच्या नेतृत्वात लोक मोदींसारखे गुण पाहतात. विद्यार्थी जीवनापासूनच ते डाव्या पक्षांच्या राजकारणात आलेल्या विजयन यांनी अर्थशास्त्र विषयात पदवी संपादन केली. आणीबाणीच्या वेळी त्याला अटक करण्यात आली होती आणि पोलिसांनीही त्याच्यावर अत्याचार केला होता. भारतीय युवा संघटनेत सक्रिय झाल्यानंतर 1998 मध्ये ते सीपीएमचे प्रदेश सचिव झाले आणि सलग सतरा वर्षे या पदावर राहिले. त्याच्यावरही निरंकुश वर्तन केल्याचा आरोप होता. ते सर्वांचे ऐकतात पण निर्णय स्वतः घेतात. हेच कारण आहे की त्याची तुलना स्टालिनशीही केली गेली आहे. आज ते पक्षातील सत्ताधारी पक्षाचे नेते आहेत.
विकास परसराम मेश्राम
मु+पो,झरपडा
ता अर्जुनी मोरगाव
जिल्हा गोदिया
मोबाईल नंबर 7875592800