अफगाणिस्तानच्या पोटात गूळ आहे…

खूप सारे मुंगळे दिसले तर आजूबाजूला गूळ आहे समजावे. गेली काही दशके अफगाणिस्तानला जगातील महासत्ता सोडत नाहीयेत; रशिया, अमेरिका, चीन, ब्रिटन, सतत अफगाणिस्तान विषयी चर्चा; दाखवतात असे की त्यांना तेथील लोकशाहीची चाड आहे तेथील स्त्रियांची काळजी आहे. पण खरे कारण आहे; अफगाणिस्तानच्या पोटात गूळ आहे.

खनिजे आहेत:

तांबे, लोह, त्याशिवाय अभावाने आढळणारी लिथियम, उयरेनियम देखील आणि मुख्य म्हणजे नैसर्गिक तेल आणि वायू आफ्रिकेत ढेर सारे देश आहेत; तेथे देखील हातात बंदुका आणि अमेरिकन बनावटीच्या जीप्स वगैरे घेऊन तेथील टोळ्या एकमेकांवर कुरघोडी करत असतात; सतत सत्तापालट होत असतो. कधी ऐकलंय रशिया, अमेरिका, चीन जोरजोरात तेथील लोकशाही, स्त्रियांच्या भवितव्याबद्दल चर्चा करतांना ?

कारण का? कारण तेथे गूळ नाहीये

अफगाणिस्तान बाबतीत विसवर्षापूर्वी आणि आताच्या परिस्थिती एक महत्वाचा फरक आहे : मधल्या काळात चीनचा महासत्ता म्हणून झालेला उदय चीनच्या ऐन जवानीत असणाऱ्या राजकीय, आर्थिक, लष्करी महत्वाकांक्षा; पोकळ नाहीत तर मस्क्युलर चीनचा ६५ राष्ट्रांना विळखा घालणारा बेल्ट अँड रोड प्रकल्प; जो त्याला युरोपपर्यंत न्यायचा आहे; त्यात अफगाणिस्तान महत्वाचा दुवा होऊ शकतो. एकेकाळी ब्रिटिश इंडियाचा भाग असलेला, भाषा, सांस्कृतिक, खाणे पिणे बाबतीत आपल्याशी जवळ असलेला अफगाणिस्तान: या साऱ्या गदारोळात भारत कोठे आहे?

संजीव चांदोरकर