राहुल गांधी यांच्यावर खापर फोडत गुलाम नबी आझाद यांचा काँग्रेसला रामराम!

गेल्या काही काळापासून सक्रीय राजकारणापासून दुर असलेले काँग्रेसचे ज्येष्ठ नेते यांनी पक्षातील सर्व पदांचा तसेच सदस्यत्वाचा देखील राजीनामा दिला आहे. हा राजीनामा देताना त्यांनी काँग्रेस अध्यक्ष सोनिया गांधी यांना भलं मोठं पत्र लिहीलं. या पत्रात त्यांनी राहूल गांधी यांच्यावर निशाणा साधला आहे.

ते कॉंग्रेस मधील नाराज गट समजल्या जाणाऱ्या 'जी 23' गटाचे सदस्य होते. या अगोदर जम्मू कश्मीर प्रचार समितीचे ते अध्यक्ष होते.

नेमकं काय म्हटलंय पत्रात?

माननीय काँग्रेस अध्यक्ष,

मी 1970 च्या दशकाच्या मध्यात जम्मू आणि काश्मीरमध्ये भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसमध्ये सामील झालो, जेव्हा 8 ऑगस्ट 1953 पासून शेख मोहम्मद अब्दुल्ला यांना अटक झाल्यामुळे पक्षाशी संबंध ठेवणे निषिद्ध होते.

या सर्व गोष्टींना न जुमानता, महात्मा गांधी, पंडित जवाहरलाल नेहरू, सरदार पटेल, मौलाना अबुल कलाम आझाद, सुभाषचंद्र बोस आणि आपल्या स्वातंत्र्यलढ्यातील इतर प्रमुख नेते यांच्या आदर्शांची मी माझ्या विद्यार्थीदशेपासूनच प्रेरणा घेतली. त्यानंतर स्व. संजय गांधी यांच्या वैयक्तिक आग्रहावरून मी 1975-76 मध्ये जम्मू आणि काश्मीर युवक काँग्रेसच्या अध्यक्षपदाची जबाबदारी स्वीकारण्यास तयार झालो. काश्मीर विद्यापीठातून पदव्युत्तर शिक्षण पूर्ण केल्यानंतर १९७३-१९७५ या काळात मी भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचा ब्लॉक जनरल सेक्रेटरी म्हणून काम करत होतो.

1977 पासून ते भारतीय युवक काँग्रेस (IYC) चे सरचिटणीस म्हणून स्व. श्री संजय गांधी यांच्या नेतृत्वाखाली आम्ही हजारो युवक काँग्रेस नेते आणि कार्यकर्त्यांसह तुरुंगात गेलो. 20 डिसेंबर 1978 ते जानेवारी 1979 अखेर श्रीमती इंदिरा गांधी यांच्या अटकेच्या विरोधात जामा मशीद दिल्ली ते संसद भवनापर्यंत काढण्यात आलेल्या निषेध रॅलीचे नेतृत्व करण्यासाठी तिहार तुरुंगात माझा सर्वात मोठा काळ होता. आम्ही जनता पक्षाच्या कारभाराला विरोध केला आणि जानेवारी 1978 मध्ये स्वर्गीय श्रीमती इंदिरा गांधींनी स्थापन केलेल्या पक्षाच्या पुनरुज्जीवन आणि पुनरुज्जीवनाचा मार्ग मोकळा केला. त्या वीर संघर्षाच्या परिणामी तीन वर्षांच्या आत भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेस 1980 मध्ये पुन्हा सत्तेत आली.

युथ आयकॉनच्या संजय गांधी यांच्या दुःखद निधनानंतर, मी 1980 मध्ये IYC चे राष्ट्रीय अध्यक्ष म्हणून पदभार स्वीकारला. अध्यक्ष या नात्याने, मला तुमचे पती दिवंगत श्री राजीव गांधी यांना भारतीय युवक काँग्रेसमध्ये प्रथम राष्ट्रीय परिषदेचे सदस्य म्हणून सामील करून घेण्याचा बहुमान मिळाला. 23 जून 1981 रोजी स्व.श्री.संजय गांधी यांची पुण्यतिथी. त्यानंतर स्व.श्री राजीव गांधी यांनी त्या वर्षाच्या 29 आणि 30 डिसेंबर (1981) रोजी बंगळुरू येथे झालेल्या IYC च्या विशेष अधिवेशनात पुन्हा माझ्या अध्यक्षतेखाली IYC चे नेतृत्व स्वीकारले.

केंद्रीय मंत्री म्हणून काम करण्याचा मान मला स्वर्गीय श्रीमती. इंदिरा गांधीं, दिवंगत श्री राजीव गांधी, कै. पीव्ही नरसिंह राव आणि डॉ. मनमोहन सिंग अशा अनुक्रमे १९८२ ते २०१४ पर्यंतच्या सरकारमध्ये काम करण्याची संधी मिळाली होती.

मला AICC मध्ये सरचिटणीस म्हणूनही काम करण्याची संधी मिळाली आहे

1980 च्या मध्यापासून भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या प्रत्येक अध्यक्षासोबत तुमच्या दिवंगतांच्या अध्यक्षतेखालील काँग्रेस संसदीय मंडळाचा मी सदस्य होतो. पती आणि तत्कालीन काँग्रेस अध्यक्ष श्री. राजीव गांधी मे 1991 मध्ये त्यांच्या दुःखद हत्येपर्यंत आणि नंतर पीव्ही नरसिंह राव यांच्यासोबत ऑक्टोबर 1992 मध्ये काँग्रेस संसदीय मंडळाची पुनर्रचना न करण्याचा निर्णय घेईपर्यंत.

निवडून आलेले आणि नामनिर्देशित अशा दोन्ही प्रकारे मी जवळपास चार दशके काँग्रेस कार्यकारिणीचा सतत सदस्य आहे. मी गेल्या पस्तीस वर्षांत एआयसीसीचा सरचिटणीस प्रभारी देशाच्या प्रत्येक राज्याचा आणि केंद्रशासित प्रदेशाचा कधी ना कधी कधी केला आहे. मला हे सांगण्यास आनंद होत आहे की, मी वेळोवेळी प्रभारी असताना INC ने 90% राज्ये जिंकली.

मी नुकतीच 7 वर्षे राज्यसभेत विरोधी पक्षनेते म्हणूनही काम केलेल्या या महान संस्थेशी माझे आयुष्यभराचे संबंध अधोरेखित करण्यासाठी मी इतक्या वर्षांच्या निःस्वार्थ सेवेची आठवण करत आहे. मी माझ्या प्रौढ आयुष्यातील प्रत्येक कामाचा क्षण माझ्या आरोग्यासाठी आणि कुटुंबाच्या खर्चावर भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या सेवेत घालवला आहे.

निःसंशयपणे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसचे अध्यक्ष असताना तुम्ही UPA-1 आणि UPA-2 या दोन्ही सरकारांच्या स्थापनेत महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावली होती. तथापि, या यशाचे एक प्रमुख कारण म्हणजे अध्यक्ष या नात्याने तुम्ही वरिष्ठ नेत्यांच्या सुज्ञ सल्ल्याचे पालन केले, त्यांच्या निर्णयावर विश्वास ठेवला आणि त्यांना अधिकार दिले.

मात्र दुर्दैवाने श्री.राहुल गांधींचा राजकारणात प्रवेश झाल्यानंतर आणि विशेषत: जानेवारी २०१३ नंतर जेव्हा त्यांची उपाध्यक्षपदी नियुक्ती करण्यात आली, तेव्हा आधी अस्तित्वात असलेली संपूर्ण सल्लागार यंत्रणा त्यांनी उद्ध्वस्त केली.

सर्व ज्येष्ठ आणि अनुभवी नेत्यांना बाजूला सारले गेले आणि अननुभवी गुंडांची नवीन टोळी पक्षाचा कारभार चालवू लागली.

या अपरिपक्वतेचे सर्वात ज्वलंत उदाहरण म्हणजे श्री राहुल गांधी यांनी प्रसारमाध्यमांच्या पूर्ण झगमगाटात सरकारी अध्यादेश फाडणे. हा अध्यादेश काँग्रेसच्या कोअर ग्रुपमध्ये आणि त्यानंतर लागू करण्यात आला होता. जो भारताच्या पंतप्रधानांच्या अध्यक्षतेखालील केंद्रीय मंत्रिमंडळाने सर्वानुमते मंजूर केला आणि अगदी भारताच्या राष्ट्रपतींनीही रीतसर मान्यता दिली होती. राहूल गांधी यांच्या या बालिश वर्तनाने पंतप्रधान आणि भारत सरकारच्या अधिकारांवर प्रश्न उपस्थित राहिले. 2014 मध्ये यूपीए सरकारच्या पराभवात इतर कोणत्याही गोष्टींपेक्षा या एकाच कृतीने महत्त्वपूर्ण योगदान दिले जे उजव्या विचारसरणीच्या शक्ती आणि काही बेईमान कॉर्पोरेट हितसंबंधांच्या संयोगातून खोटेपणा आणि आरोपाच्या मोहिमेच्या शेवटी होते.

सीताराम केसरी यांना पदच्युत करून तुम्ही काँग्रेस अध्यक्षपदाची सूत्रे हाती घेतल्याचे तुम्हाला आठवत असेल. ऑक्टोबर 1998 मध्ये पंचमरी येथे काँग्रेस नेतृत्वाची बैठक झाली होती. त्यानंतर 2003 मध्ये सिमला येथे आणि त्यानंतर जानेवारी 2013 मध्ये पुन्हा जयपूर येथे असे आणखी एक अधिवेशन झाले. या तिन्ही संस्थांवरील संघटनात्मक कामकाजाच्या कार्यगटाचे अध्यक्षपद भूषवण्याचा बहुमान मला मिळाला. प्रसंग

तथापि, खेदाची गोष्ट म्हणजे या माघारीच्या कोणत्याही शिफारशींची कधीच योग्य अंमलबजावणी झाली नाही. खरे तर जानेवारी २०१३ मध्ये जयपूर येथे, मी समितीच्या इतर सदस्यांच्या मदतीने २०१४ च्या लोकसभा निवडणुकीपर्यंत पक्षाचे पुनरुज्जीवन करण्यासाठी सविस्तर कृती आराखडा प्रस्तावित केला होता. तो कृती आराखडा CWC ने रीतसर मंजूर केला.

2014 च्या लोकसभा निवडणुकीपूर्वी या शिफारशींची कालबद्ध पद्धतीने अंमलबजावणी व्हायला हवी होती. दुर्दैवाने, या शिफारसी गेल्या 9 वर्षांपासून AICC च्या स्टोअररूममध्ये पडून आहेत. या शिफारशींची अंमलबजावणी करण्यासाठी २०१३ पासून मी तुम्हाला आणि तत्कालीन उपाध्यक्ष श्री राहुल गांधी दोघांनाही वैयक्तिकरित्या स्मरणपत्रे देऊनही. मात्र, त्यांची गांभीर्याने तपासणी करण्याचाही प्रयत्न झाला नाही.

2014 पासून तुमच्या कारभारीखाली आणि त्यानंतर श्री राहुल गांधी यांच्या नेतृत्वाखाली, INC दोन लोकसभा निवडणुका अपमानास्पद रीतीने हरली आहे. 2014-2022 दरम्यान झालेल्या 49 विधानसभा निवडणुकांपैकी 39 निवडणुकीत पराभव झाला आहे. पक्षाने केवळ चार राज्यांच्या निवडणुका जिंकल्या आणि सहा घटनांमध्ये युतीच्या परिस्थितीत प्रवेश करू शकला. दुर्दैवाने, आज, INC फक्त दोन राज्यांमध्ये राज्य करत आहे आणि इतर दोन राज्यांमध्ये युतीचा अत्यंत किरकोळ भागीदार आहे.

2019 च्या निवडणुकीपासून पक्षाची परिस्थिती आणखीनच बिकट झाली आहे. त्यानंतर श्री. विस्तारित कार्यकारिणीच्या बैठकीत पक्षासाठी जीवाचे रान करणाऱ्या पक्षाच्या सर्व वरिष्ठ कार्यकर्त्यांचा अपमान न करता, राहुल गांधी यांनी 'हॉफ' करून पायउतार केले, तुम्ही हंगामी अध्यक्षपदाचा पदभार स्वीकारला. गेल्या तीन वर्षांपासून तुम्ही आजही कायम ठेवलेले पद.

यूपीए सरकारच्या संस्थात्मक अखंडतेला उद्ध्वस्त करणारे 'रिमोट कंट्रोल मॉडेल' आता भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसला लागू झाले आहे. तुम्ही केवळ नाममात्र व्यक्ती असताना सर्व महत्त्वाचे निर्णय श्री राहुल गांधी घेत होते किंवा त्यापेक्षा वाईट म्हणजे त्यांचे सुरक्षा रक्षक आणि पीए घेत होते.

2020 च्या ऑगस्टमध्ये मी आणि माजी केंद्रीय मंत्री आणि मुख्यमंत्र्यांसह इतर 22 वरिष्ठ सहकार्‍यांनी तुम्हाला पक्षातील रसातळाला झेंडा दाखवण्यासाठी तुम्हाला पत्र लिहिले, तेव्हा "कोटरीने आपल्यावर आपले गोरखधंदे पाडण्याचे निवडले आणि आमच्यावर हल्ला केला, अपमानित आणि अपमानित केले. शक्य तितक्या क्रूर पद्धतीने.

AICC चालवणार्‍या कॉटेरीच्या निर्देशानुसार आज माझे विडंबन अंत्यसंस्कार झाले

जम्मूमध्ये मिरवणूक काढण्यात आली. ज्यांनी ही अनुशासनहीनता केली ते होते

AICC चे सरचिटणीस आणि श्री राहुल गांधी यांच्या हस्ते दिल्लीत सत्कार करण्यात आला

वैयक्तिकरित्या

त्यानंतर याच गुंडांनी माजी मंत्री सहकाऱ्याच्या निवासस्थानावर शारिरीक हल्ला करण्यासाठी आपल्या गुंडांना बाहेर काढले. कपिल सिब्बल जो प्रसंगोपात तुमचा आणि तुमच्या नातेवाईकांचा वगळण्याच्या आणि कमिशनच्या आरोपासाठी कायद्याच्या न्यायालयात बचाव करत होता.

पक्षाच्या चिंतेने ते पत्र लिहिणाऱ्या २३ ज्येष्ठ नेत्यांनी केलेला एकमेव गुन्हा म्हणजे त्यांनी पक्षातील कमकुवतपणाची कारणे आणि त्यावरचे उपाय या दोन्ही गोष्टी निदर्शनास आणून दिल्या. दुर्दैवाने, ती मते विधायक आणि सहकार्यात्मक पद्धतीने मांडण्याऐवजी, विस्तारित CWC बैठकीच्या विशेष बोलावलेल्या बैठकीत आमचा अपमान, अपमान, अपमान आणि अपमान करण्यात आला.

दुर्दैवाने, काँग्रेस पक्षाची परिस्थिती अशी परत आली आहे की, आता पक्षाचे नेतृत्व ताब्यात घेण्यासाठी प्रॉक्सींना मदत केली जात आहे. हा प्रयोग अयशस्वी ठरला आहे कारण पक्ष इतका व्यापकपणे नष्ट झाला आहे की परिस्थिती अटळ बनली आहे. शिवाय, 'निवडलेला एक स्ट्रिंगवरील कठपुतळीपेक्षा अधिक काही नसतो.

दुर्दैवाने, राष्ट्रीय स्तरावर आम्ही उपलब्ध राजकीय जागा स्वीकारली आहे

आमच्यासाठी भाजप आणि राज्य पातळीवरील जागा प्रादेशिक पक्षांना. हे सर्व घडले कारण

गेल्या 08 वर्षात नेतृत्वाने गैर-गंभीर व्यक्तीला उभं करण्याचा प्रयत्न केला आहे

पक्षाचे सुकाणू.

संपूर्ण संघटनात्मक निवडणूक प्रक्रिया ही एक प्रहसन आणि लबाडी आहे. देशात कोठेही कुठेही संघटनेच्या कोणत्याही स्तरावर निवडणुका झालेल्या नाहीत. AICC च्या निवडक लेफ्टनंटना 24 अकबर रोड येथे AICC चालवणार्‍या कॉटेरीने तयार केलेल्या याद्यांवर स्वाक्षरी करण्यास भाग पाडले आहे. बूथमध्ये कोणत्याही ठिकाणी. ब्लॉक, जिल्हा किंवा राज्य प्रकाशित मतदार यादी होती, नामांकन आमंत्रित केले होते. छाननी झाली, मतदान केंद्रे उभारली आणि निवडणुका झाल्या. एकेकाळी भारताच्या स्वातंत्र्यासाठी लढलेल्या आणि मिळविलेल्या राष्ट्रीय चळवळीच्या अवशेषांवर टिकून राहण्यासाठी पक्षाची मोठी फसवणूक करण्यास AICC नेतृत्व पूर्णपणे जबाबदार आहे. भारताच्या स्वातंत्र्याच्या ७५ व्या वर्षात भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसची ही लायकी आहे का, हा प्रश्न एआयसीसी नेतृत्वाने स्वतःला विचारला पाहिजे.

तुम्हाला माहिती आहे की, स्वर्गीय श्रीमती इंदिरा गांधी, स्वर्गीय श्री संजय गांधी यांच्यापासून तुमच्या कुटुंबाशी माझे अत्यंत घनिष्ट वैयक्तिक नाते होते, त्यात तुमच्या स्वर्गीय पतीसह. त्या भावनेने मला तुमच्या वैयक्तिक चाचण्या आणि संकटांबद्दल वैयक्तिक आदर आहे जो नेहमीच चालू राहील.

माझे इतर काही सहकारी आणि मी आता भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या औपचारिक चौकटीच्या बाहेर ज्या आदर्शांसाठी आम्ही आमचे संपूर्ण प्रौढ जीवन समर्पित केले आहे ते कायम ठेवण्याचा प्रयत्न करू.

वर नमूद केलेल्या सर्व कारणांमुळे विशेषत: भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसने भारतासाठी जे योग्य आहे त्यासाठी लढण्यासाठी AICC चालवणाऱ्या कॉटेरीच्या अधिपत्याखाली इच्छाशक्ती आणि क्षमता दोन्ही गमावले आहे. खरे तर, भारत जोडो यात्रा सुरू करण्यापूर्वी नेतृत्वाने देशभर काँग्रेस जोडो अभियान हाती घ्यायला हवे होते. त्यामुळे मी अत्यंत खेदाने आणि अत्यंत पुढारलेल्या अंतःकरणाने भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसशी असलेला माझा अर्धशतक जुना संबंध तोडण्याचा निर्णय घेतला आहे आणि याद्वारे भारतीय राष्ट्रीय काँग्रेसच्या प्राथमिक सदस्यत्वासह माझ्या सर्व पदांचा राजीनामा देत आहे.

तुमचा विश्वासु

गुलाम नबी आझाद