कर्णन: प्रतिकांच्या संघर्षाचे अप्रतिम सादरीकरण
'कर्णन' अप्रतिम ,प्रतिमा आणि प्रतीकांमध्ये सादर केलेल्या सतत दुर्लक्षीत असणारी उणीव, भेदभाव, दु: ख, असंतोष आणि प्रतिकार यांचे एक विलक्षण कथा आहे सांगताहेत अभ्यासक विकास मेश्राम...
X
दक्षिणचा सुपरस्टार धनुषचा तमिळ चित्रपट 'कर्णन' ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर अॅमेझॉन प्राइम व्हिडिओवर रिलीज झाला आहे. यापूर्वी हा चित्रपट चित्रपटगृहात प्रदर्शित झाला होता. कोरोनाच्या कहरात प्रदर्शित झालेल्या या चित्रपटाला प्रेक्षकांचा प्रचंड प्रतिसाद मिळत आहे. सर्वात मनोरंजक गोष्ट म्हणजे भाषिक भिंत तोडून या चित्रपटास दक्षिण ते उत्तर पर्यंत पसंती दिली जात आहे. हा सोशल मीडियावर चर्चेचा विषय राहिला आहे. संपूर्ण देशात लोकप्रिय होत असलेला एक तमिळ चित्रपट सिनेमाचे अभिजात उज्ज्वल भविष्य दर्शवितो.
या चित्रपटाची कहाणी जर वरवर पाहता पाहिली तर ती एकच ओळ आहे जी हजारो वेळा पुनरावृत्ती झाली आहे आणि शोषणाला प्रतिकार करणारा आहे. परंतु पूर्वीच्या कथांमध्ये, श्रीमंतांविरूद्ध गरीबांच्या मार्क्सवादी प्रतिकाराचे सामान्य सूत्र अवलंबिले गेले आहे, परंतु असे काही चित्रपट आहेत ज्यात वेदना समाजातून आणि त्याच्या वांशिक रचनेतून उद्भवली आहेत.
चित्रपटाच्या सुरुवातीच्या अर्ध्या भागाने कथा रचनेचा आधार बनविला आहे, ज्यामध्ये पोडियाकुलम नावाच्या खेड्यात एक अत्यंत मागास जातीचा समूह आहे, त्याच्या स्वत: च्या दैवी विश्वास, जीवनशैली आणि एक आक्रमक तरुण कर्णन (धनुष) आहेत. चित्रपटाची सुरुवात तत्काळ कारण म्हणून त्यांच्या गावात बस थांबवू नये या नियमामुळे घडलेल्या आक्रोशातून या कथेला एक वळण लागले आहे. येथे भारतीय समाजातील वर्गाचे चरित्र जे व्यवस्थेमध्ये खोलवर रुजले आहे आणि त्याच्याशी संघर्ष करतो. संपूर्ण गाव हिंसाचार आणि हिंसाचाराच्या घटनांमध्ये सामील आहे ज्याचे नेतृत्व कर्णन करीत आहेत.
या चित्रपटाची खरी नायक दिग्दर्शक मारी सेल्वराज आहे ज्यांनी या कथेची निवड केली आणि हा चित्रपट एका नवीन व्याकरणामध्ये सादर केला. चित्रपटाचा पहिला देखावा हा काळजात कालवा कालव निर्माण करणारा आहे ज्यात 10 वर्षाची मुलगी रस्त्यावर चालत आहे आणि तिच्या तोंडातून दम येत आहे आणि बस तिच्या बाजूला जात आहेत. मृत्यूनंतर ही मुलगी प्रतीकात्मकपणे 'कट्टू पेची' देवीच्या भूमिकेत दिसते. मजबूत चिन्हे स्वरूपात, सेल्वराज गाढवाच्या एका पायाने, हत्तीने, हत्तीने, गावात उपस्थित असलेला घोडा, कोंबडीच्या कोंबड्यांना मारण्यासाठी येणारे गरुड, गावचे डोके नसलेले देवता, पवित्र तलवार आणि ढगांमधील सूर्याद्वारे., ती यापूर्वी कधी दिसली नव्हती किंवा कमी दिसली नव्हती. सर्वात प्रभावी प्रतीक म्हणजे कट्टू पेची देवी जे चित्रपटाच्या समाप्तीनंतर मनात खोलवर रुजले आहे. संपूर्ण चित्रपटाचे चित्रीकरण मूळ ठिकाणी केले गेले आहे, त्यासाठी त्याच्या कला दिग्दर्शकाचे कौतुक करावे लागेल. चित्रपटांचे पात्र, संवाद आणि जीवन वास्तविक आहे. या चित्रपटाचे मुख्य पात्र म्हणजे कर्णन. ही भूमिका धनुषने साकारली आहे. धनुषच्या आधीच्या 'असुरान' चित्रपटापेक्षा हे खूप पुढे आहे. एक आक्रमक परंतु समजूतदार तरुण नेता म्हणून या चित्रपटातील धनुषचे चित्रण लक्षात येईल. या चित्रपटात त्यांचे चित्रपटाचे स्टारडम कोठेही दिसत नाही, परंतु केवळ कर्णन बाकी आहेत.
'कर्णन' चित्रपटाचे दिग्दर्शन तमिळ दिग्दर्शक मारी सेल्वराज यांनी केले आहे. धनुषबरोबरच लाल पॉल, योगी बाबू, नटराजन सुब्रमण्यम, रशिषा विजयन, गौरी जी किशन आणि लक्ष्मी प्रिया चंद्रमौली यासारखे कलाकार या चित्रपटात आहेत. कर्णन हा फक्त एक चित्रपट नाही. ही एक चळवळ आहे. ज्यांना असे वाटते की सर्व मानव समान जन्मले आहेत पण हे खरं आहे का? याक्षणी, असे अजिबात दिसत नाही. आपल्या समाजात आजही जातीव्यवस्था विविध प्रकारात अस्तित्वात आहे. असमानता आमच्या डीएनएमध्ये आहेत. दिग्दर्शक मेरी सेल्वराज यांचा धर्म आणि जाती-आधारित प्रणालींवरील रागाचा शिक्का चित्रपटाच्या प्रत्येक फ्रेमवर छापलेला दिसतो. कथेच्या मध्यभागी एक गाव आहे, जिथे समाजातील दुर्लक्षित, उपेक्षित, वंचित आणि कनिष्ठ लोक राहतात. तेथील लोकांचे सर्वात मोठे दुःख म्हणजे त्यांच्या गावात बस थांबत नाही. यामुळे त्यांच्या गावाचा विकास रखडला आहे. बस पकडण्यासाठी, त्यांना जवळच्या गावात जावे लागेल, जिथे त्यांना उच्च जातीच्या लोकांच्या वासनेचा बळी पडावा लागतो . वैद्यकीय सुविधांच्या अभावामुळे मुलेही मरतात. इतकेच नाही तर जातीच्या अहंकारात गावातील वडीलधाऱ्यानां पोलिस ठाण्यात बांधून रात्री मारहाण केली जाते.
या गावातील लोक असे जीण आपल्यातच नशिबामध्ये आहे म्हणून स्वीकारले स्विकारतात परंतु खेड्यातील एक तरुण या अन्याय आणि अव्यवस्थेच्या विरोधात मोठ्याने उठाव करतो. पण सामाजिकदृष्ट्या मान्य असलेली वागणूक प्रतिष्ठेची आहे का? दलितांनी जमिनीवर राहणे, अपमान सहन करणे आणि गुलामी स्वीकारणे ही सामान्य घटना आहे. लोकांचा आत्मा हादरवून ठेवणारा हा चित्रपट धर्म आणि जातीच्या जोखडातून अडकलेल्या सर्वांसाठी एक इशारा आहे. आजही देश जातीव्यवस्थेविरूद्ध असंतोषाने उकळत आहे. आम्ही गनपाऊडरच्या त्या ढीगावर बसलो आहोत, जे कधीही स्फोट होऊ शकते. चित्रपटात दाखविल्या गेलेल्या गावाची कहाणी ही एक संपूर्ण कथा आहे.'बस स्टॉप' हे ऑर्डरचे प्रतीक नाही
काही लोक असा विचार करत असावेत की गावाकडे बसस्थानक न ठेवणे म्हणजे काय मोठी गोष्ट आहे? चित्रपटाच्या सुरूवातीस अशा लोकांसाठी एक देखावा दर्शविला गेला आहे. एका छोट्या मुलीचा रस्त्यावर दु: ख होऊन मृत्यू होतो, परंतु कुटुंबातील सदस्य तिला रुग्णालयात नेण्यास असमर्थ असतात. खेड्यातील एक तरुण मुलगी, जिला महाविद्यालयात शिकण्याची इच्छा आहे, ती वडिलांसोबत दुसर्या गावी बस स्टॉपवर तेथे जाण्यासाठी जाते, परंतु दबदबा असलेले लोक तिला फसवतात. तिच्या वडिलांना मारहाण करा. जरी दलित गावातील लोकांनी तोडफोड केली आणि बस थांबविण्याचा निषेध केला तरी पोलिस-प्रशासन त्यांच्याविरोधात वळते. एक आयपीएस अधिकारी आपल्या गावी जातो.अपमान, निषेध, बंडखोरीची कहाणी दलित खालच्या जातीच्या खेड्यात, जेव्हा त्या पोलिस अधिकाऱ्यांला त्याच्या उच्च जातीच्या निकषांनुसार योग्य सन्मान मिळत नाही, तेव्हा त्याला खूप वाईट वाटते. त्याचा जातीय अभिमान दुखावतो. त्याला असे वाटते की कनिष्ठ जातीचे लोक त्याच्यासमोर डोके वर काढण्याची हिंमत कशी करतात? यानंतर तो पोलिस आपल्या दलासोबत गावकर्यांवर हल्ला करतो. त्याने त्यांना मारहाण केली. येथे नायक आपली सरकारी नोकरी सोडून आपल्या गावकरींना वाचवण्यासाठी शस्त्रे उचलतो . त्या गर्विष्ठ पोलिस अधिकारी याला ठार मारतो. त्याला तुरूंगवासाची शिक्षा सुनावली जाते, परंतु त्याच्या गावात बसस्थानक बनविला आहे. गावातले लोक सुखी आयुष्य जगू लागतात
या चित्रपटाची सर्वात मजबूत बाजू म्हणजे विषय आणि कथानक . पटकथालेखकाने हे अशा प्रकारे विणले आहे की प्रेक्षक स्क्रीनवरून आपली नजर हटवू शकत नाहीत. लोक अशा विषयांशी अतिशय जलद गतीने कनेक्ट होतात. कारण बहुतेक वेळा आपल्या सभोवतालच्या समाजात हे दिसून येते. या चित्रपटातील कलाकारांनी एकदम जिंवत अभिनय केला आहे. अलिकडे असे दिसते आहे की काही तामिळ चित्रपट काबयाली, कला, असुरान मध्ये पेरियार यांनी स्थापित केलेल्या दलित चेतनाचा प्रभाव आहे. तमिळ चित्रपट उद्योग समृद्ध आहे आणि जगभरात आपला व्यवसाय करतो. अशा परिस्थितीत, मोठे बजेट, मोठे कॅनव्हास, मोठे तारे आणि या विषयांवर जगभरातील प्रदर्शनांमध्ये खूप फरक पडतो. मला पुढचा चित्रपट मेरी सेलेराज पुन्हा पहायचा आहे, मग तो धनुष असो वा नसो. आपण Amazonमेझॉन प्राइमचे सदस्य असल्यास आणि चांगल्या चित्रपटांमध्ये स्वारस्य असल्यास आपण हा चित्रपट अवश्य पहा.