सध्या खरीप लेट रांगडा कांदा लागवडी झाल्या आहेत होत आहेत. तसेच पुढील रब्बी कांदा रोपे टाकण्याची तयारी सुरू आहे. पण गेली काही वर्षी जसे रोपे फेल गेली जमलेच नाही तसेच खरीप लेट कांदा ही बऱ्याच ठिकाणी पीळ पडणे कांदा रोपे वेडीवाकडी होणे हे प्रकार जास्त झाले. यावर्षी सुद्धा कांदा पीळ पडणे हा प्रकार जास्त सुरू झाला कारण 10 दिवसापासून पाऊस परत सुरू झाला तरी शेतकरी म्हणून काही गोष्टी पीळ बद्दल समजून घ्या नाहीतर नुकसान हे ठरलेलेच आहे कृषी सहाय्यक नारायण घुलेंचा पीळ सोडवायचा फॉर्मुला..
कांद्याला पीळ पडणे वेडेवाकडे होणे(twister disease)कसे होते कशामुळे होते आणि उपाय काय???
सध्या खरीप लेट रांगडा कांदा लागवडी झाल्या आहेत होत आहेत तसेच पुढील रब्बी कांदा रोपे टाकण्याची तयारी सुरू आहे पण मागच्या वर्षी जसे रोपे फेल गेली जमलेच नाही तसेच खरीप लेट कांदा ही बऱ्याच ठिकाणी पीळ पडणे कांदा रोपे वेडीवाकडी होणे हे प्रकार जास्त झाले यावर्षी सुद्धा कांदा पीळ पडणे हा प्रकार जास्त सुरू झाला कारण 10 दिवसापासून पाऊस परत सुरू झाला तरी शेतकरी म्हणून काही गोष्टी पीळ बद्दल समजून घ्या नाहीतर नुकसान हे ठरलेलेच आहे..ट
या रोगाला twister disease असे म्हणतात म्हणजे पीळ वेडेवाकडे होणे हा रोग रोपे लागवड झाली की मातीतील 3 ते 4 प्रकारच्या बुरशी व काही जमिनीत एक प्रकारचा निमेटोड हे एकत्र जमिनीलगत रोपावर एकत्र बुरशी वाढतात मग रोप तिथेच वाकडे व्हायला सुरुवात होते मग ह्या बुरशी जशा वाढतात तशा रोपे अजून वाकडे पीळ पडलेले दिसतात त्यानंतर कांदा पात किंवा पाने हे लांबट होतात आणि कांदा पात अजून वेडेवाकडे वाटोळे घातलेले गोल गोल होतात याचे कारण म्हणजे ह्या बुरशीमुळे कांद्यात नैसर्गिकरित्या GA व IAA म्हणजे जिब्रेलीक तयार होते त्यामुळे पाने लांबट होतात त्यामुळे एकदा पाने लांबट झाले की असा कांदा परत सरळ होत नाही आणि आपली नुकसान वाढते..
ह्यामध्ये पावसाचे अतिप्रमान किंवा काळी भारी जमीन किंवा शेतात पाणी प्रमाण जास्त झाल्यामुळे ह्या बुरशी वाढतात.आणि पावसाळी वातावरण किंवा ओल जास्त असलेल्या ठिकाणी तसेच पाणी साचून राहिलेल्या जमिनीत हा प्रकार जास्त आढळतोय याचे कारण म्हणजे जमिनीतल्या बुरशीना ओलावा मिळून बुरशीचे प्रमाण वाढत आहे...
आता यावर इलाज आहे का??
एकदा तुमचे कांदे वेडेवाकडे पीळ पडला की तो सरळ होणे जवळजवळ शक्य नाही पण लवकर उपाय केला तर पुढचे प्रमाण कमी करू शकतात पण सुरुवातीपासून हा रोग समजून घेतला तर हा वाढणार नाही हे नक्कीच..
१.कांदा रोपवाटिका करतानाच ट्रायकोडर्मा चा नियमित वापर करा .रोप गादीवाफ्यावर टाका म्हणजे निचरा चांगला होईल. ट्रायकोडर्मा ची ड्रेनचिंग किंवा वरून फवारणी 5 मिली प्रति लिटर ने केली तरी चालेल..
२.कांदा रोपे रोपवाटिकेतून काढण्याच्या आठवडाभर ट्रायकोडर्मा ची ड्रेनचिंग द्या किंवा वापसा चांगला असेल तर रासायनिक बुरशीनाशके जसे बविस्टीन व m45 एकत्र ड्रेनचिंग करू शकता..
३.कांदा रोपे लागवडीपूर्वी रासायनिक बुरशीनाशक बविस्टीन किंवा साफ किंवा रिडोमिल (प्रमाण 1 ते 2 ग्रॅम प्रति लिटर पाणी) मध्ये रोपे बुडवून लागवड करू शकता ..
किंवा ट्रायकोडर्मा 5 ग्रॅम प्रति लिटर व psedomonas सुडोमोनास 5 ग्रॅम प्रति लिटर यात रोपे बुडवून मग लागवड करा..
४.कांदा लागवड सहसा गादीवाफ्यावर किंवा सरीवर केली तर पाण्याचा निचरा चांगला होईल बुरशीचे प्रमाण कमी राहील.
५.वापसा किंवा ढगाळ वातावरण असल्यास जैविक बुरशीनाशक ट्रायकोडर्मा 5 ग्रॅम प्रति लिटर किंवा psedomonas सुडोमोनास 5 ग्रॅम प्रति लिटर किंवा बॅसिलस सबटिलीस 5 ग्रॅम प्रति लिटर ने फवारणी स्वतंत्र अथवा एकत्र अथवा ड्रेनचिंग करा. हे 3 ते 4 दिवसानंतर परत फवारणी करा तसेच यात कोणतेही रासायनिक बुरशीनाशकांची फवारणी करू नका.
6.कांदा लागवडीनंतर आठवड्यात 0।52।34 हे 3 ग्रॅम प्रति लिटर व त्यात बोरॉन अर्धा ग्रॅम प्रति लिटर फवारणी घेऊन अशी नियमित फवारणी दोन महिन्यांपर्यत करू शकता.
7. वापसा किंवा पाऊस नसल्यास रासायनिक बुरशीनाशके व कीटकनाशके शिफारशी प्रमाणे वापरू शकता.. जसे प्रोफेनोफोस व हेक्साकोनाझोल किंवा टिल्ट किंवा इतर बुरशीनाशकांची फवारणी करू शकता.
टीप- जैविक बुरशीनाशकांची फवारणी ही शेतात ओलावा असल्यास किंवा पावसाळी वातावरण असल्यास चांगला परिणाम येतो तसेच हे 3 दिवसानंतर परत तोच फवारणी केल्यास result चांगला येतो ..
तसेच जैविक बुरशीनाशके फवारणी करण्याअगोदर 3 ते 4 दिवस रासायनिक बुरशीनाशके फवारू नका तसेच जैविक फवारणी नंतरही 3 ते 4 दिवस रासायनिक बुरशीनाशके फवारणी घेऊ नका...
याव्यतिरिक्त काही योग्य प्रॅक्टिकल उपाय योजना शेतकऱ्यांनी सांगाव्यात त्यामुळे इतरांना त्याचा शेतकरी म्हणून फायदा होईल ..
नारायण घुले whatsapp 8275032175
@कांदा 2022 सप्टेंबर